عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر تعداد فرزندان ایده آل در بین زنان شاغل و غیر شاغل منطقه 8 تهران

با توجّه به زمینه­های متنوّع قومی ـ فرهنگی جامعه­ی ایران، تغییرات جمعیّتی دهه­های اخیر و ضرورت اتّخاذ سیاستی مشخّص در زمینه­ی باروری و آهنگ رشد جمعیّت در آینده، آگاهی و شناخت از رفتار، ایده­آل­ها و تمایلات فرزندآوری گروه­های قومی و تعیین­کننده­های آن نقش مهمّی در درک پویایی جمعیّت و روندهای آن خواهد داشت. هدف این مقاله بررسی تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر تعداد فرزندان ایده آل در بین زنان شاغل و غیرشاغل منطقه 8 تهران می­باشد. داده­ها با استفاده از پیمایشی که در تیر ماه 1395 بر روی 525 خانوار شاغل و غیرشاغل منطقه 8 تهران انجام گرفت، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته­ها نشان می­دهد که 8/73 و 7/69 درصد از زنان شاغل و غیرشاغل منطقه 8 شهر تهران به ترتیب 2 فرزند و تنها 9/10 و 8/15 درصد از آنها 3 فرزند را برای یک خانواده در شرایط کنونی ایده‌آل می­دانند. تحلیل­های چند متغیّره نشان داد که متغیّرهای مستقلّ مورد بررسی سهم تعیین­کننده­تری (5/33 درصد در مقابل 2/6 درصد) در تبیین تعداد فرزندان ایده­آل­ در بین زنان غیرشاغل در مقایسه با زنان شاغل دارند. این بررسی نشان داد که تقدیرگرایی در رفتار باروری و نگرش نسبت به هزینه­ی فرزندان از جمله متغیّرهایی است که رابطه­ معناداری را با تعداد فرزندان ایده­آل­ و باروری هم در بین زنان شاغل و هم در بین زنان غیرشاغل نشان می‌دهد. علاوه بر این، در بین زنان غیرشاغل متغیّر پایبندی به ارزش­های خانواده­ی بزرگ تأثیر مستقیم و معناداری بر ایده­آل‌های باروری داشته است. در مجموع، یافته­های تحقیق این فرضیه را تأیید می­کنند که نوعی هم‌گرایی در روندهای نگرشی و رفتارهای جمعیّتی در میان گروه­های مختلف با زمینه­های متنوّع قومی فرهنگی در ایران رُخ داده است.